نقش ادبیات کودکان و نوجوانان درپاسخگویی به نیازهای آنان

کتاب‌های کودکان و نوجوانان نقش عمده‌ای در پاسخگویی به نیازها و رفع مشکلات آنان دارند. شناخت نیازهای کودکان و نوجوانان و معرفی کتاب‌های متناسب با نیازها، بحث عمدة این مقاله می‌باشد. چنین روشی به‌منظور پاسخگویی به نیازها و حل مشکلات روحی، کتاب‌درمانی نامیده می‌شود. از جمله نیازهای مورد بحث، نیازهای عاطفی، اجتماعی، مذهبی، نیاز به دانستن و ارضای حس‌کنجکاوی، نیاز به ارتباط با طبیعت، نیاز به شناخت استعدادها و توانایی‌ها می‌باشد. در رابطه با ارضای هر نیاز، تعدادی کتاب مناسب معرفی می‌گردد و درنهایت از موانعی که ممکن است تأثیر این روش، یعنی کتاب‌درمانی را در پاسخگویی به نیازها یا درمان مشکلات کم کنند، نیز یاد می‌شود. این مقاله نیازهای گوناگون کودکان و نوجوانان را از دیدگاه «مازلو» روانشناس انسانگرا، و نیازهای مورد توجه از دیدگاه مؤلف را بررسی می‌کند و برای هریک از نیازها، انواع کتاب‌هایی را که در پاسخگویی به آن نیازها مؤثرند نام می‌برد. جایگاه نیازهای مورد توجه مؤلف، در هرم نیازهای «مازلو» مشخص می‌شود ودلایلی که به موجب آن‌ها کتاب‌های انتخاب‌شده قابلیت پاسخگویی به نیازهای تعیین‌شده توسط «مازلو» را دارند، مختصراً شرح داده می‌شوند. در این نوشته، منظور از منابع خواندنی آن دسته از ادبیات کودکان است که با هدف آموزش، تربیت، و پرکردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان تهیه شده‌اند و به‌طور غیرمستقیم مقصود خود را بیان می‌کنند.